Η «κρυμμένη» Ελλάδα της ΕΛΣΤΑΤ:

Πώς θα έμοιαζε ο πίνακας δαπανών των νοικοκυριών αν μετρούσαμε και τον τζόγο

Not A Game — Ειδική Έκθεση 2024 (Εφαρμογή της ευρωπαϊκής οδηγίας COICOP 2018 δύο χρόνια νωρίτερα)

1. Εισαγωγή: μια αόρατη δαπάνη 3 δισεκατομμυρίων ευρώ

Κάθε χρόνο η ΕΛΣΤΑΤ δημοσιεύει τον επίσημο πίνακα δαπανών των ελληνικών νοικοκυριών. Είναι ένα από τα βασικότερα στατιστικά εργαλεία της χώρας: δείχνει πού πηγαίνουν τα χρήματα των οικογενειών, πώς αλλάζει το κόστος ζωής και πώς διαμορφώνεται η καθημερινότητα στην Ελλάδα.

Κι όμως, μια τεράστια δαπάνη λείπει εντελώς από αυτήν την εικόνα:
ο τζόγος.

Το 2024, οι Έλληνες δαπάνησαν πάνω από 3 δισ. € καθαρά για τυχερά παιχνίδια κάθε μορφής. Παρ’ όλα αυτά, στα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ η συγκεκριμένη δαπάνη εμφανίζεται ως… μηδενική.

2. Γιατί τα τυχερά παιχνίδια “εξαφανίζονται” από τις στατιστικές

Η ΕΛΣΤΑΤ (όπως και αρκετές ευρωπαϊκές χώρες) ακολουθεί μια παλιά ταξινόμηση, όπου οι δαπάνες για τυχερά παιχνίδια θεωρούνται «κόστος συμμετοχής» και όχι κατανάλωση.
Δηλαδή — παράλογα — όταν παίζεις στοίχημα:

• δεν θεωρείται ότι αγοράζεις υπηρεσία

• δεν θεωρείται ότι αγοράζεις προϊόν

• καταγράφεται απλώς ως «συμμετοχή σε παιχνίδι τύχης»

• άρα δεν μετριέται ως δαπάνη νοικοκυριού

Το παράδοξο γίνεται ακόμη πιο έντονο όταν σκεφτεί κανείς ότι οι ίδιες δαπάνες φορολογούνται κανονικά από το κράτος ως υπηρεσία (φόρος GGR, φόρος κερδών παικτών κ.λπ.).

Το αποτέλεσμα είναι μια παραμορφωμένη πραγματικότητα όπου ο τζόγος — ένας κλάδος τριών δισεκατομμυρίων — απλώς «δεν υπάρχει».

3. Τι ισχύει στην Ευρώπη: το κενό και το χάος

Για πολλά χρόνια, οι ευρωπαϊκές χώρες είχαν διαφορετικούς τρόπους μέτρησης της δαπάνης τζόγου, χωρίς κοινή μεθοδολογία.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα:

• Ο τζόγος να μην εμφανίζεται στον ευρωπαϊκό δείκτη τιμών (HICP).

• Οι δαπάνες νοικοκυριών να είναι ατελείς και μη συγκρίσιμες.

• Οι κοινωνικές επιπτώσεις του τζόγου να υποτιμώνται θεσμικά.

Με απλά λόγια: η Ευρώπη γνώριζε ότι δισεκατομμύρια εξαφανίζονται στον τζόγο — αλλά οι επίσημες στατιστικές δεν το έδειχναν.

4. Η μεγάλη αλλαγή από το 2026: COICOP 2018 / ECOICOP v2

Από 1 Ιανουαρίου 2026, η Eurostat επιβάλλει σε όλες τις χώρες:

Να καταγράφουν τον τζόγο ως κανονική καταναλωτική δαπάνη.

Στη νέα επίσημη ταξινόμηση δημιουργείται ο κωδικός:
09.4.7 – Games of Chance

Αυτό σημαίνει ότι:

• Ο τζόγος θα εμφανίζεται στον δείκτη τιμών.

• Θα μετριέται στη συνολική κατανάλωση των νοικοκυριών.

• Θα έχει βάρος στο «καλάθι του νοικοκυριού».

• Θα είναι ορατός στα οικονομικά μέσα, στους ερευνητές, στους πολίτες.

Πρόκειται για μια ιστορική μεταρρύθμιση — και για ένα μεγάλο βήμα προς τη διαφάνεια.

5. Η ελληνική πραγματικότητα: μια κοινωνία υψηλής δαπάνης, μηδενικής καταγραφής

Η Ελλάδα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις της Ευρώπης σε δαπάνες τυχερών παιχνιδιών ανά κάτοικο.
Κάθε ελληνική οικογένεια δαπανά, κατά μέσο όρο, πολύ περισσότερα σε τζόγο από ό,τι σε:

• εκπαίδευση

• επικοινωνίες

• ασφάλειες

• ένδυση & υπόδηση

• προσωπική φροντίδα

Αλλά στις στατιστικές της ΕΛΣΤΑΤ η δαπάνη εμφανίζεται ως… 0 €.
Η χώρα έχει υψηλότατη έκθεση στον τζόγο — αλλά θεσμικά μοιάζει σαν να μην υπάρχει.

6. Ο πίνακας της ΕΛΣΤΑΤ όπως θα έπρεπε να είναι (Not A Game – Corrected Edition 2024)

Πίνακας Δαπανών Νοικοκυριών 2024 (με προσθήκη τυχερών παιχνιδιών)

Κατηγορία Δαπάνης (COICOP – ΕΛΣΤΑΤ)	Ποσό (δισ. €)	Σχόλιο
1. Τρόφιμα & μη αλκοολούχα ποτά	15.5	Μεγαλύτερη δαπάνη
2. Στέγαση, νερό, ηλεκτρικό, καύσιμα θέρμανσης	12.0	Βασικές ανάγκες
3. Μεταφορές	10.0	Καύσιμα, συντήρηση
4. Αναψυχή & Πολιτισμός	5.8	Πολιτισμός, βιβλία, streaming
5. Υγεία	5.5	Φάρμακα, εξετάσεις, νοσήλεια
6. Επικοινωνίες	3.5	Internet & τηλεφωνία
7. Ξενοδοχεία & Εστιατόρια	3.3	Διαμονή, εστίαση, καφέδες
8. Τυχερά Παιχνίδια (ΝΕΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ)	3.2	Δεν καταγράφεται σήμερα από ΕΛΣΤΑΤ
9. Εκπαίδευση	2.0	Φροντιστήρια, δίδακτρα
10. Αλκοολούχα ποτά & καπνός	1.8	Αναλογία COICOP
11. Ένδυση & Υπόδηση	1.8	Ρούχα & παπούτσια
12. Έπιπλα & είδη σπιτιού	1.7	Συσκευές, συντήρηση
13. Ασφάλειες & χρηματοοικονομικές υπηρεσίες	1.1	Ασφάλειες υγείας/οχήματος
14. Διάφορα αγαθά & υπηρεσίες	3.7	Προσωπική φροντίδα, κομμωτήρια

7. Το μεγάλο παράδοξο: μια “διασκέδαση” πιο μεγάλη από βασικά αγαθά

Ο παραπάνω πίνακας αποκαλύπτει κάτι σοκαριστικό:

• Μεγαλύτερη από την εκπαίδευση.

• Μεγαλύτερη από την ένδυση.

• Μεγαλύτερη από τα αλκοολούχα & τον καπνό.

• Μεγαλύτερη από τις ασφάλειες.

• Μεγαλύτερη από την ψυχαγωγία με την κλασική της έννοια.

Πώς γίνεται μια “δραστηριότητα ψυχαγωγίας” να κοστίζει πολλαπλάσια από το κόστος διακοπών, την προσωπική εξέλιξη, την εκπαίδευση παιδιών;
Η απάντηση είναι απλή: ο τζόγος δεν είναι ψυχαγωγία.

Δεν είναι παιχνίδι.
Δεν είναι χόμπι.
Δεν είναι διασκέδαση.

Είναι η εμπορευματοποίηση και φορολόγηση ψυχικών διαταραχών.
Η οικονομική εκμετάλλευση ανθρώπων σε κατάσταση ευαλωτότητας, παρορμητικότητας ή εθισμού.
Και το ότι μέχρι σήμερα η Πολιτεία το έκρυβε στα στατιστικά της — αυτό είναι πραγματικά ντροπή.

8. Συμπέρασμα: η διαφάνεια είναι πρόληψη

Το Not A Game εφαρμόζει τη μεθοδολογία του 2026 από το 2024.
Γιατί μόνο όταν γνωρίζεις την πραγματικότητα μπορείς να τη διορθώσεις.

Αν η ΕΛΣΤΑΤ έδειχνε την αλήθεια, θα βλέπαμε ότι:

• ο τζόγος είναι πια μια από τις μεγαλύτερες δαπάνες στην ελληνική οικογένεια

• απορροφά δισεκατομμύρια που θα έπρεπε να κατευθύνονται σε υγεία, εκπαίδευση, αποταμίευση

• και αποτελεί κοινωνικό κίνδυνο επιπέδου δημόσιας υγείας

Η διαφάνεια δεν είναι πολυτέλεια. Είναι το πρώτο βήμα στην προστασία.

Και η Ελλάδα πρέπει να ξεκινήσει από τα νούμερα.